Geweldloze Communicatie
De manier waarop we communiceren is van grote invloed op de kwaliteit van onze (werk)-relaties. Onze relaties bepalen vervolgens in sterke mate de kwaliteit van ons leven. Zolang communiceren gericht is op het uitwisselen van wat er in ons leeft kan dat leiden tot diepgaand contact. Alleen maken sommige uitspraken of gedachten het er niet eenvoudiger op om je te (blijven) concentreren op dat wat er leeft. Bijvoorbeeld: “Dat doen we hier al jaren zo” of “Zo ben ik nu eenmaal”. Dan lijkt er weinig anders mogelijk dan in de tegenaanval te gaan of je terug te trekken. De keuze tussen ‘vechten’ of ‘vluchten’.
Verbinding met jezelf en ander
Een alternatief is om het proces van Geweldloze Communicatie te gebruiken, ontwikkeld door Marshall Rosenberg. Het moedigt ons aan ons te richten op wat wij en de ander waarnemen, hoe we ons voelen, wat onze onderliggende behoeften zijn en wat ieder van ons graag zou willen. Het legt de nadruk op het communiceren van gevoelens en behoeftes; op dat wat ons wezenlijk raakt. Daarmee stelt Geweldloze Communicatie je in staat om zowel in verbinding te zijn met jezelf als met de ander. Onze ervaring is dat er in die verbinding helderheid ontstaat en ruimte voor mededogen en compassie. Waarmee een oplossing binnen handbereik ligt die zowel je eigen behoeften vervult als die van de ander…
Marshall Rosenberg
Partnerschap en samenwerking
Marshall Rosenberg was de afgelopen veertig jaar adviseur van onderwijzers, de schoolleiding en docenten op elk niveau, zowel in Amerika, Europa en landen als Israel. Vanuit zijn psychologiepraktijk in de zestiger jaren kreeg hij veel ouders van kinderen met ‘leer- en gedragsproblemen’. Voor hen ging hij met scholen samenwerken. Hij ervoer dat de meerderheid van onderwijzers en leerlingen leden onder de manier waarop de school georganiseerd was. Het werd hem duidelijk dat het competitie-element verhindert dat de leerlingen elkaar te steunen. Van hieruit ontwikkelde hij een benadering waarbij de onderwijzer de partner is van de leerling en het onderwijs gericht is op samenwerking in plaats van competitie te bevorderen. Wereldwijd heeft hij scholen geholpen bij het ontwerpen van een onderwijsmethode gericht op diversiteit, zelfstandigheid en samenwerking.
Ieders behoefte telt
Volgens Marshall Rosenberg zijn de twee basisproblemen op elke school: conflicten oplossen en ordehandhaving. Voor het creëren van een levenverrijkende school is het een voorwaarde om conflicten op te lossen op een voor beide partijen bevredigende manier. Middels dialoog tussen leraren en de schoolleiding enerzijds en de leerlingen anderzijds wordt gezamenlijk en op basis van wederzijds respect voor ieders behoeften besloten welke regels en voorschriften nodig zijn voor het handhaven van de orde. Niemand hoeft zich te onderwerpen, iets in te leveren of een compromis te sluiten.
Wat docenten voorleven is wat studenten leren
“Als je je als leraar inleeft in de gevoelens en behoeftes van je leerlingen dan leren zij ten eerste dat hun behoeftes er toe doen en ten tweede hoe zij zich kunnen verplaatsen in de behoeftes van hun medeleerlingen en leraar. Deze waardevolle les verhoogt de emotionele veiligheid en het vertrouwen in de klas en leidt tot meer samenwerking en leren. Als je de volgende keer een leerling tot de orde wil roepen, probeer dan eens na te gaan wat zijn gevoelens en behoeftes kunnen zijn”, aldus een van de lerarentips van de grondlegger Marshall Rosenberg.